18 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1912

Η πρώτη μεγάλη ελληνική επιτυχία του ναυτικού στον Α΄ Βαλκανικό πόλεμο. Ο υποπλοίαρχος – τότε – Νικόλαος Βότσης, κυβερνήτης του τορπιλλοβόλου 11, με ύπαρχο τον σημαιοφόρο Χατζίσκο και οδηγούμενος από τους Λιτοχωρινούς ψαράδες Μιχαήλ Κωφό και Νικόλαο Βλαχόπουλο εισέρχεται με το μικρού εκτοπίσματος πολεμικό του, στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης και καταβυθίζει με δύο τορπίλλες το τουρκικό θωρηκτό “Φετίχ Μπουλέντ”, το οποίο με τα τηλεβόλα του είχε καθηλώσει τον ελληνικό στρατό στα Γιαννιτσά.
Ο Βότσης στο ραδιοτηλεγράφημά του προς το υπουργείο Ναυτικών αναφέρει: « ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ, 19 Οκτωβρίου, 1 π. μ. Εσπέρα χθες Πέμπτης ετορπιλλήσαμεν επιτυχώς Τουρκικόν θωρηκτόν “Φετίχ Μπουλέντ” λιμένα Θεσσαλονίκης. Πλοίον βυθιζόμενον έκλινε δεξιά. Πλήρωμα και πλοίον ημών αβλαβές. Εκείθεν κατεπλεύσαμεν εις Αικατερίνην εκ της επιθέσεως. Κυβερνήτης τορπιλλοβόλου 11 ΒΟΤΣΗΣ.»
Στο ΕΜΠΡΟΣ της 19ης Οκτωβρίου, που περιέγραφε με πολλές λεπτομέρειες το κατόρθωμα, αναφέρεται ότι η εκστρατεία είχε και την φαιδρά όψη της. Σημειώνει ότι από το πλήρωμα που είχε πάρει μέρος στον τορπιλλισμό του τουρκικού θωρηκτού, μόνο οι πυροβολητές δεν είχαν συμμετοχή. Παρουσιάστηκαν λοιπόν στον Βότση και του ζήτησαν να τους επιτρέψει «να ρίξωμε μια κανονιά σαυτούς τους μπουνταλάδες πυροβολητάς του Καραμπουρνού. Είναι συνάδελφοί μας και πρέπει να τους χαιρετίσωμεν! Ο κ. Βότσης παρά την αρχικήν του άρνησιν έστερξε εις τας επιμόνους παρακλήσεις των. Οι πυροβοληταί έτρεξαν περιχαρείς τότε εις το κανόνι του καταστρώματος και μετ΄ ολίγα δευτερόλεπτα ένα λεπτόν σφύριγμα οβίδος διέσχισε τα σπλάγχνα του αέρος και ένα τεράστιον μπουμ ηκούσθη. Ούτω υπήρξε πράγματι χαιρετισμός του μικρού και υπερηφάνου σκάφους προς τα τεράστια τοπομαχικά του Καραμπουρνού και προς τους περιφήμους ηλεκτρικούς προβολείς του, οι οποίοι δεν κατώρθωσαν ούτε να διακρίνουν τον μικροσκοπικόν εχθρόν. Δεν πρέπει να λησμονηθή, ότι το υπ΄ αριθ. 11 τορπιλλοβόλον είναι εκ των παλαιών των πρώτων παραγγελθέντων εν Γερμανία το 1896 μόλις δε 85 τόννων


Στη φωτογραφία η 1η σελίδα του ΕΜΠΡΟΣ, στις 20 Οκτωβρίου, με τίτλο «Ο κ. ΒΟΤΣΗΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΕΤΑΙ ΝΕΟΣ ΚΑΝΑΡΗΣ». Έτσι τον είχε χαρακτηρίσει η παρισινή εφημερίδα «Χρόνος». Η εφημερίδα δημοσιεύει και φωτογραφία των δύο γενναίων ναυτικών Βότση και Χατζίσκου.
Την ίδια μέρα απελευθερώνεται η Έδεσσα (παλαιότερα Βοδενά), ενώ η 5η μεραρχία καταλαμβάνει το Αμύνταιο (τότε Σόροβιτς). Για την απελευθέρωση της Έδεσσας αναδημοσιεύομε ένα απόσπασμα από λεπτομερή περιγραφή του κ. Πέτρου Σεκερτζή, στο διαδίκτυο:
«Το βράδυ της 17ης Οκτωβρίου η έκτη ημιλαρχία υπό τον ανθυπίλαρχο Αργύριο Σταυρόπουλο εξορμά από τη Βέροια και καταλαμβάνει το σιδηροδρομικό σταθμό Σκύδρας.
Την επόμενη μέρα, Πέμπτη 18 Οκτωβρίου 1912, γιορτή του Αγίου Λουκά, πολιούχου από τότε της πόλης μας, τρεις στρατιώτες ως προμετωπίδα του προελαύνοντος ελληνικού στρατού, ο Βρασίδας Λαγωνίκος, ο Νικόλαος Αγγελής και ο Νικόλαος Λιβανός καταλαμβάνουν το σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης μας αφού συνεπλάκησαν με την εκεί ευρισκόμενη τουρκική φρουρά. Από τους πυροβολισμούς σκοτώθηκαν ο ιερέας του χωριού Σωτήρα, ο δεκαπεντάχρονος μαθητής Ψυχογιός και ένας μαθητής του οικοτροφείου. Ήταν οι τελευταίοι νεκροί πριν την απελευθέρωση της πόλης.
Λίγο αργότερα φτάνει στο σταθμό αμαξοστοιχία με ένα λόχο πεζικού του ελληνικού στρατού με επικεφαλής τον αξιωματικό Βασίλειο Γεννηματά, ο οποίος μπαίνει θριαμβευτικά στην Έδεσσα. Την ίδια ώρα από την πόλη έρχεται προς το σταθμό μια πομπή με επικεφαλής το Μητροπολίτη και τους Τούρκους μουφτή, υποδιοικητή και δήμαρχο της Έδεσσας, ο οποίος κρατά λευκή σημαία.
Στις 11 το πρωί της 18ης Οκτωβρίου 1912 γίνεται η επίσημη παράδοση της πόλης από τον Τούρκο δήμαρχο Αλή Ριζά, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση ήταν απόγονος του Κελ Πέτρου που προδοτικά είχε παραδώσει τη βυζαντινή Έδεσσα στους Τούρκους πριν 530 χρόνια περίπου.»